ReutersUkrayna’nın tahıl ürünlerini ihraç etmesine izin veren anlaşma uyarınca son geminin, bugün dolan anlaşmadan bir gün önce yola çıktığı belirtildi.
Deniz ticaretine dair veriler sunan MarineTraffic TQ Samsun gemisinin Pazar günü limanı terk ettiğini açıkladı. Açıklamayı Reuters haber ajansı da teyit etti.
Rusya, kendi tahıl ve gübre ürünlerindeki taleplerin karşılanmaması halinde, BM ve Türkiye’nin arabuluculuğunda yapılan anlaşmayı uzatmayacağını söylemişti.
Geçen yıl varılan anlaşma, Rusya’nın Ukrayna’yı topyekun işgalinin küresel düzeyde gıda tedariki sorunları yaratacağı kaygılarının ardından imzalanmıştı.
Hem Ukrayna hem de Rusya dünyanın başlıca tahıl ihracatçılarından.
MarineTraffic Türk bandralı geminin dün sabah 08:00’den biraz sonra limandan ayrıldığını ve İstanbul’a doğru yol aldığını bildirdi.
Ukrayna henüz konuyla ilgili açıklama yapmadı.
Rusya lideri Vladimir Putin, Moskova’nın kendi gıda ihracatı ve diğer önemli düzenlemelerin önündeki engellerin kaldırılmasına yönelik sözlerin tutulmadığını söylemiş ve Moskova’nın anlaşmayı askıya alabileceğinin işaretini vermişti.
Putin, Güney Afrika lideri Cyril Ramaphosa’yla yaptığı telefon görüşmesinin ardından “Anlaşmanın başlıca amacı olan, Afrika kıtasındakiler de dahil ihtiyaç duyan ülkelere gıda tedariki uygulanmadı” dedi.
Moskova aynı zamanda, tarımsal ödemeleri yapan Rosselkhozbank’ın küresel Swift sistemine yeniden bağlanmasını talep etmişti.
Avrupa Birliği, Ukrayna işgalinin ardından ambargoya uğrayan Rus bankalarını yeniden sisteme sokmayı düşünmediğini açıklamıştı.
Cuma günü de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Putin ile yaptığı görüşmeden sonra, anlaşmanın yeniden uzatılacağına inandığını söylemişti.
Anlaşmanın 120 günde bir uzatılması öngörülüyordu, ancak Mart ve Mayıs 2023’te Rusya sadece 60 günlük uzatmaları kabul etmişti.
Ukrayna’nın Karadeniz limanlarından ihracatı, başta Rus savaş gemileri tarafından engellenmişti.
Anlaşmayla, Karadeniz üzerinden 30 milyon tondan fazla gıda Ukrayna’nın Karadeniz’deki limanlarından dünya pazarlarına gitti.
BM’ye göre Ukrayna tahılının;
- % 47’si, İspanya ve İtalya’nın da aralarında bulunduğu “yüksek gelirli” ülkelere gitti
- % 26’sı Türkiye ve Çin gibi “üst-orta gelir düzeyine sahip” ülkelere gitti
- % 27’si de Mısır ve Sudan gibi “düşük ve orta gelirli ülkelere gitti
Putin, kalkınmakta olan ülkelere gıda gönderilmemesi nedeniyle Ukrayna’yı eleştirdi.
Ancak BM, küresel piyasaya daha çok gıda sürüldüğünden, fiyatların düştüğünü ve bunun dünya genelinde herkesin işine yaradığını belirtti.
